Dünya üzerinde irili ufaklı pekçok ilginç hayvan var. Beraber yaşayageldiğimiz bazı hayvanları çoğunlukla farketmeyiz bile. Ancak çalışkanlıklarıyla ve ağustos böceği ile olan hikayesiyle iyi tanıdığımız bir böcek grubu var ki, evet evet bildiniz; karıncalardan bahsediyoruz.
Karınca, karıncalar (Formicidae) familyasını oluşturan, yaban arıları ve arılarla birlikte zar kanatlılar (Hymenoptera) takımında yer alan, sosyal yaşam gösteren böceklere verilen ortak addır. Günümüzde 12.000’den fazla türü sınıflandırılmıştır ve yaklaşık 14.000 civarında türü olduğu sanılmaktadır.
Karıncalar, boyutları küçük doğal boşluklarda yaşayan birkaç düzine avcı bireyden, çok büyük bölgeleri kaplayan ve sayıları milyonlarca bireyi içeren oldukça yüksek oranda organize kolonilere kadar oluşan topluluklar içinde yaşarlar. Büyük koloniler çoğunlukla “işçi” ve “asker” sınıflarını oluşturan kısır dişilerden oluşur. Bu kolonilerde aynı zamanda verimli erkekler ile bir ya da daha fazla ve “kraliçe” adı verilen verimli dişiler de bulunur.
Karıncalar Dünya üzerinde hemen hemen her kara parçasında bulunur. Kendine özgü karınca türleri bulunan ender yerler Antarktika ile birlikte bazı uzak ve yaşama uygun olmayan adalardır.
Karıncaların boyutları 0,75 mm ile 52 mm arasındadır. Çoğunlukla kırmızı ve kara renkli olan karıncalar çeşitli renklerdedir, yeşil renge daha az rastlanır ve bazı tropik türlerin metalik bir parlaklığı vardır. Bir karıncanın kafasında birçok algı organı bulunur. Birçok böcek gibi karıncalarda birbirine bağlı sayısız küçük lenslerden oluşan petek göz vardır. Kafada yiyecek taşımaya, nesneleri hareket ettirmeye, yuva kurmaya yarayan ve aynı zamanda savunma amaçlı kullanılan iki kuvvetli çene bulunur. Böcek türleri içinde en büyük beyine sahiptir. Karıncaların, akciğeri yoktur. Oksijen, vücutlarına tüm bedene yayılmış küçük deliklerden girer; karbondioksit de, aynı deliklerden çıkar.
Ortalama 28 yıllık yaşam ömürleri ile kraliçe karınca, pek çok böcek türünün içinde en uzun yaşayanıdır.
Karıncalar öldükleri zaman bir kimyasal salgılarlar. Bu kimyasal öldüklerini diğer karıncalara haber veren bir sinyaldir adeta. Haberi alan diğer karıncalar da ölü karıncayı mezarlığa taşır.
Bir karınca kendi ağırlığının 20 katını kaldırabilir. Yetişkin bir karınca katı yiyecekleri yutamaz; yiyeceklerin suyunu emerek beslenir. Karıncalar hem etçil, hem otçul canlılardır. Bir karıncanın ömrü ortalama 45-60 gündür. Karıncaların en büyük düşmanı insanlardır.
Dünya’nın bilinen 100 milyon yıllık, en yaşlı karıncası, bir amberin içinde korunmuş şekilde bulunmuştur. Adı Sphecomyrma freyi olan ve eşek arısına benzeyen bu karınca, Harvard Üniversitesi, Zooloji müzesinde, sergilenmektedir.
